Praat je over de natuur als muze, dan kom je mogelijk uit bij Duncan Lewis. De geboren Brit, die er na een verblijf in Japan en Duitsland voor koos om zich in het Franse Bordeaux te vestigen, praat met ons over zijn carrière. Voor hij dat doet, wil hij het eerst over de invloed van de natuur op de mens in het algemeen en hem in het bijzonder hebben.
© DR
De auteur ontvangt ons in zijn bureau Duncan Lewis Scape Architecture. Alvorens we ons gesprek over zijn carrière starten, wijst Duncan Lewis op de landschappelijke dimensie die in het werk van elke architect aanwezig is. De natuur kan op die manier een soort muze worden, een raadgever zeg maar, maar ook een album van waaruit de architect verbeelding kan putten.
We zien dit weerspiegeld worden in Lewis’ carrière, die enerzijds gevuld is door een veelheid aan grote projecten en een aanzienlijk aantal samenwerkingsverbanden, anderzijds ook gekenmerkt door een groot gevoel voor bescheidenheid.
Kracht van de natuur
De natuur is nooit ver weg in de projecten van het agentschap, integendeel, zij maakt er deel van uit. Duncan Lewis behoort tot een reeks architecten die hun projecten altijd in harmonie met de natuur concipiëren, waarbij de natuur als een onuitputtelijke bron van verbeelding gezien wordt - niet als een toevoeging of een modeverschijnsel.
Wanneer de architect spreekt over de relatie tussen architectuur en natuur, citeert hij James Wines, heeft hij het over de invloed van de ‘Land art’, benoemt hij de economische kant van de architectuur en wijst hij op de ‘Arte Povera’-beweging en het werk van Joseph Beuys. Hij vertelt hoe hij in Azië de relatie tussen binnen en buiten ontdekte. Al deze verschillende referenties hebben de architectuur van Duncan Lewis vormgegeven.
Naast de natuur, is ook het weer één van de essentiële elementen die de ontwerpen van de architect stuurt. Lewis werkt aan een habitat die het landschap zich op lange termijn opnieuw toe-eigent.
© Cyrille Weiner
© Cyrille Weiner
Jean Moulin School in Revin
Duncan Lewis voerde de herstructurering uit van de ‘Cité scolaire Jean Moulin’ in Revin. Revin is een plaats in het noorden van Frankrijk gesitueerd langsheen de Maas, in de omgeving van de Franse Ardennen.
De werkzaamheden aan deze school vonden plaats terwijl de site nog steeds in gebruik was. De architectuur kan als subtiel en elegant bestempeld worden en bestaat uit drie polen: onderwijs, sport en huisvesting. Dit alles moet je plaatsen in een bijzondere context, waarbij het project letterlijk in de hellingen doordringt en bijna verdwijnt na een 14 meter diepe ‘val’.
"Dit was een site waarbij het gebouw voor een litteken in het landschap gezorgd had”, aldus Lewis. “We probeerden dit litteken te ‘genezen’ en introduceerden een 1 km lange helling die door het project en tussen de verschillende ruimten loopt.” Het ging om een zorgvuldige ingreep, die architectuur en natuur terug met elkaar in symbiose bracht, en dit bij een geheel van hellingen, bordessen, glooiingen en microterrassen. Het ging om een complex project dat, net als de andere gebouwen van het agentschap, het BBC-label kreeg.
© Denis Nidos
© Denis Nidos
© Boegly + Grazia
Lascaux IV
Een andere realisatie van het bureau is het museum ‘Centre de l'Art pariétal’ in het Franse Montignac, waar je de bekende grotten van Lascaux vindt – hierdoor wordt het project ook wel eens Lascaux IV genoemd.
Het project werd uitgevoerd in samenwerking met het Noorse bureau Snøhetta arkitektur landskap AS. Het Noorse bureau kende het werk van Duncan Lewis: in 2000 bouwde hij een middelbare school in Noorwegen, die toen een prijs voor duurzame ontwikkeling won.
Lascaux IV is een museum dat de gelijknamige grot simuleert en waar tentoonstellingsruimten, een amfitheater, een winkel, een restaurant en een parkeerplaats te vinden zijn.
"We moesten bepalen hoe de toegang tot het gebouw iets buitengewoons zou kunnen teweeg brengen. We kozen ervoor om eerst toegang te geven tot de buitenkant van het gebouw.” Opnieuw betreft het een complex onderwerp, dat zich de plaats toe-eigent, deze met grote subtiliteit in zich opneemt, erin opgaat en toch zijn eigen architectuur uitstraalt. Als een scheur in de site doorkruist de discrete en heimelijke creatie het interieur en het exterieur en begeleidt ze de bezoeker doorheen het landschap. Het is een meesterwerk dat een eerbetoon brengt aan de natuur.”
© Duncan Lewis Scape Architectuur
© Duncan Lewis Scape Architectuur
Bastide Niel ZAC in Bordeaux
Onlangs leverde het bureau Duncan Lewis Scape Architecture een complex van 49 wooneenheden en een commerciële ruimte in de ‘Bastide Niel ZAC’ in Bordeaux op. Het project is zodanig in het landschap ingepast dat maximaal van het zonlicht kan worden geprofiteerd. Elke woning heeft zijn eigen privé buitenruimte en het hele complex is ontwikkeld binnen een dichte vegetatie, die als thermische regulator fungeert. Dit project werd bekroond met de Zilveren Piramide voor industriële innovatie in Nouvelle Aquitaine.
"We zijn al een heel eind op weg met de uitbreiding van de flats door de toevoeging van een tuin, een ontmoetingsplek, gemeenschappelijke ruimten en een dak”, benadrukt de architect. “De tuin van 2.000m² kan een nieuwe impuls geven aan het denken over het klimaatvraagstuk.”
© Duncan Lewis Scape Architectuur
© Duncan Lewis Scape Architectuur
Onder de lopende projecten kunnen we nog het multidisciplinair gezondheidscentrum in Lacanau (een gemeente in het Franse departement Gironde) vermelden. Het gaat om een project dat onder meer uit een gezondheidscentrum, een crèche, seniorenwoningen en een centrum voor residentiële zorg aan senioren bestaat.
"Het gebouw is ontworpen door de aanwezigheid van het landschap, we behouden de bomen en de pleinen.” Het project gaat perfect samen met het bestaande, in een uitzonderlijk kader en een natuurlijke omgeving.
Over Duncan Lewis en diens bureau
Duncan Lewis werkte tevens in Tokio en stelde over de hele wereld tentoon, onder meer in Belfast, Dubrovnik, Sevilla, Wenen, Peking, Londen, Buenos Aires, New York en op de architectuurbiënnale van Venetië. Het kantoor is al voor verschillende prijzen genomineerd en won talrijke onderscheidingen. Er werd met andere internationale architectenbureaus samengewerkt, waaronder Ateliers Jean Nouvel, Lacaton & Vassal en Snøhetta. Duncan Lewis gaf les in Barcelona en Berlijn en doceert nu in Parijs, Londen en Marseille.
"Ik probeer mijn studenten een eenvoudige visie op architectuur bij te brengen en vertel hen dat iedereen iets bij te dragen heeft”, besluit hij. “We moeten tijd nemen om een project eerst op een intieme manier te leren kennen, door het ambachtelijke werk (montage, tekening, maquette) dat steeds meer verloren lijkt te gaan, voorop te stellen.”
Dit artikel is een bewerkte vertaling van een basistekst geschreven door Sipane Hoh